هر جراحی با خطرات و عوارض خود همراه است. یکی از عوارض نادر اما جدی که ممکن است پس از جراحی کاشت مو رخ دهد نکروز پوست سر است. آگاهی از علائم نکروز پوست سر اهمیت زیادی دارد زیرا درمان زود هنگام میتواند به کاهش ناحیه آسیب دیده و کاهش آسیب به نتایج جراحی کمک زیادی کند.
نکروز چیست؟
نکروز به آسیب شدید بافتی گفته میشود که در نهایت باعث مرگ بافت میشود. یکی از رایجترین دلایل نکروز از دست رفتن خون رسانی به بافت است. وقتی بافت خون و اکسیژن کافی دریافت نکند مواد مغذی لازم برای عملکرد طبیعی اش را از دست میدهد و در نهایت از بین میرود.
نشانه های نکروز پس از کاشت مو
شناخت زودهنگام نکروز کلید کاهش آسیب و بهبود نتیجه عمل است. نشانه ها عبارتند از:
- تغییر رنگ پوست: پوست ممکن است به رنگهای تیره، بنفش، آبی یا سیاه تغییر کند.
- تورم و قرمزی شدید: قرمزی و تورم معمولی است، اما طولانی یا شدید بودن آن هشدار است.
- درد شدید یا افزایشی: درد معمول بعد از عمل انتظار میرود، اما درد شدید یا موضعی میتواند نشانه نکروز باشد.
- زخم یا تاول: در برخی موارد پوست دچار تاول یا زخم میشود.
- بو: بوی نامطبوع از ناحیه پوست میتواند علامت عفونت همراه با نکروز باشد.
- ریزش گرافت ها: پیشرفت نکروز میتواند باعث عدم تثبیت گرافت ها و ریزش مو در ناحیه کاشت شود.
دلایل ایجاد نکروز پس از کاشت مو
نکروز میتواند هم در ناحیه بانک مو و هم در ناحیه کاشت مو رخ دهد.
1. دلایل نکروز در بانک مو
در روش جراحی کاشت مو یعنی FUT (برداشت نواری) اگر ناحیه برش داده شده با فشار زیاد بسته شود رگ های خونی اطراف زخم تحت فشار قرار گرفته و نکروز ایجاد میشود. این باعث آسیب به پوست و فولیکول های مو و اختلال در بهبود زخم میشود.
در روش غیرجراحی کاشت مو FUE (برداشت واحد فولیکولی)، استفاده بیش از حد از پانچ ها فاصله کم بین برشها یا استفاده از پانچ های بزرگ میتواند رگ های خونی را بیش از حد آسیب بزند و منجر به نکروز شود.
2. ناحیه گیرنده (جلوی سر)
نکروز در ناحیه گیرنده بزرگ ترین نگرانی جراحان است. معمولا در بخش مرکزی جلوی سر یا وسط سر رخ میدهد زیرا این مناطق خون رسانی کمتری دارند و برش های متعدد حین کاشت جریان خون محدود را بیشتر تحت فشار قرار میدهد.
عواملی مانند سیگار کشیدن زیاد، دیابت یا مشکلات عروقی، ریسک نکروز را افزایش میدهند.
احتمال نکروز پس از کاشت مو
نکروز پس از کاشت مو یک عارضه نادر اما جدی است که در آن بخشی از پوست و بافت مو به دلیل کاهش خون رسانی دچار آسیب و مرگ بافتی میشود. احتمال بروز آن در بیماران سالم و تحت نظر جراح باتجربه بسیار پایین است و معمولا کمتر از %1 گزارش شده است.
عواملی مانند فشار بیش از حد بر پوست، برداشت یا کاشت گرافت های نزدیک به هم، بیماری های زمینهای مثل دیابت و مشکلات عروقی، سیگار کشیدن شدید و سن بالاتر میتوانند ریسک نکروز را افزایش دهند. رعایت تکنیک های مناسب حراحی و مراقبت های پس از عمل به طور جشمگیری این خطر را کاهش میدهد و نتیجه کاشت مو را موفقیت امیز و طبیعی نگه میدارد.
درمان نکروز پس از کاشت مو
در صورت بروز نکروز، درمان سریع اهمیت بالایی دارد:
- برداشتن بافت نکروتیک: جلوگیری از انتشار عفونت و کمک به بهبود زخم.
- آنتی بیوتیک ها: در صورت وجود عفونت.
- اکسیژن درمانی فشرده: افزایش جریان خون و کمک به ترمیم بافت.
- جراحی ترمیمی: در موارد شدید برای بازسازی ناحیه آسیب دیده و بهبود ظاهر طبیعی.
بخوانید: شرایط و هزینه کاشت مو در کلینیک لاله
پیشگیری از نکروز در کاشت مو
اگر چه برخی عوامل فیزیولوژیک غیرقابل پیشگیری است اما بیشتر موارد قابل پیشگیری هستند. پیشگیری به دو عامل کلیدی بستگی دارد:
1. انتخاب جراح و کلینیک مناسب
جراح باید سابقه پزشکی بیمار را بررسی کرده و عوامل ریسک نکروز را شناسایی کند.
- اگر ریسک زیاد باشد، جراح مسئول باید از انجام عمل صرف نظر کند. جراحانی که بدون توجه به ریسکها عمل میکنند قابل اعتماد نیستند.
- جراح باید هنگام برداشت و کاشت مو فشار کمتری روی پوست بیاورد از پانچ های کوچک استفاده کند و از کاشت بیش از حد گرافت ها در یک ناحیه خودداری کند.
- پوست باید در طول عمل صورتی و با نشانههای خون رسانی سالم باشد و در صورت مشاهده تغییر رنگ یا نشانه های کمبود خون رسانی اقدامات پیشگیرانه انجام شود.
2. سابقه پزشکی بیمار
بیماری هایی مانند دیابت، مشکلات عروقی، فشار خون بالا یا مصرف دخانیات میتواند جریان خون را محدود کند. بهتر است این بیمار ها تا التیام کامل کاشت مو انجام ندهند.
3. مراقبت های پس از عمل
- رعایت دستورات جراح درباره شستشو، پانسمان و مصرف دارو ها
- خودداری از فشار دادن، ماساژ یا دستکاری مو ها در روز های اولیه
- ترک سیگار و الکل برای بهبود خون رسانی و ترمیم بهتر بافت
بخوانید: کاشت مو اقساطی در کلینیک لاله تهران
سوالات متداول در مورد نکروز
آیا تراکم بالای کاشت مو باعث نکروز میشود؟
بله تراکم بالای کاشت مو میتواند باعث نکروز پوست سر شود. دلیل آن این است که وقتی تعداد زیادی فولیکول مو در ناحیهای کوچک کاشته میشوند:
- جریان خون به ناحیه محدود میشود: پوست و فولیکول ها اکسیژن و مواد مغذی کافی دریافت نمیکنند.
- فشار روی بافت افزایش مییابد: فشار بیش از حد باعث آسیب به سلول های پوست و بافتهای زیرین میشود.
- روند ترمیم کند میشود: بافت نمیتواند به خوبی بهبود یابد و احتمال نکروز افزایش مییابد.
آیا نکروز باعث از بین رفتن دایمی مو ها میشود؟
بله ، نکروز باعث از بین رفتن دایمی مو ها در ناحیه آسیب دیده میشود. دلیلش این است که در نکروز سلول هایی پوست و فولییکول های مو بطور کامل از بین میروند و دیگر قادر به رشد مجدد مو نیستند. حتی کاشت مجدد مو در بافت نکروتیک معمولا موفق نخواهد بود زیرا بافت زخم شده و خون رسانی مناسب برای تغذیه فولیکول های جدید وجود ندارد.
نکروز در روش FUE یا FUT بیشتر است؟
به طور کلی روش کاشت FUE همان بدون جراحی ایمن تر و ریسک نکروز کمتری دارد به شرطی که تراکم کاشت و تکنیک جراحی مناسب باشد.FUT به دلیل برش بزرگ تر و فشار احتمالی بر بافت ریسک نکروز را کمی افزایش میدهد.
منبع:
https://www.quartzhair.com/scalp-necrosis-after-hair-transplant
https://hairrestorationtour.com/necrosis-after-hair-transplant/